Netcongestie in beeld
Sinds 2022 is er in een steeds groter deel van Nederland sprake van netcongestie. Inmiddels heeft dat dermate grote vormen aangenomen dat dit een serieuze belemmering is voor productie, gebruik en teruglevering van zonnestroom. Doordat vanwege netcongestie op zonnige uren teruglevering op veel plaatsen in Nederland momenteel niet mogelijk is, en daardoor de zonnestroom niet geproduceerd kan worden, dus ook niet gesaldeerd of in eigen huis gebruikt, ontstaat grote schade voor de eigenaren van zonnepanelen. Deze schade komt bovenop de schade die door energieleveranciers wordt aangericht in de vorm van terugleverboetes in allerlei vormen en gradaties. Als doekje voor het bloeden biedt netbeheer Nederland nu de mogelijkheid aan, om de actuele situatie op je eigen locatie gespecificeerd te krijgen. Als u inzicht wil krijgen hoe de congestie situatie is op uw woonadres, kunt u het volgende doen:
- Ga naar de capaciteitskaart van Nederland.
- Klik op de knop "regionale netbeheerder"
- Voer uw postcode in en klik op zoeken.
U krijgt dan een detailkaart van het middenspanningsgebied waaronder uw woonplaats valt, en een overzicht van de benodigde en geplande herstel maatregelen. Rechts ziet u een voorbeeld van wat u te zien krijgt (de voorbeelden van de kaart en de informatie geheel rechts betreft niet hetzelfde gebied). In het voorbeeld gebied: Onderstation Culemborg 10-1i wordt de congestie volgens planning pas in 2035 opgelost. De betekenis van de kleuren is als volgt:
Transportcapaciteit beschikbaar zonder wachtrij |
Transportcapaciteit beperkt beschikbaar zonder wachtrij |
Gebied is in onderzoek met wachtrij |
Tekort aan transportcapaciteit met wachtrij |
Gegevens worden later toegevoegd |
Op dit moment hebben nog niet alle netbeheerders de betreffende gegevens voor alle deelgebeiden naar behoren ingevuld, maar de verwachting is dat dit in de komende maanden steeds beter wordt. Als uw aansluiting in het werkgebied van Liander ligt (Friesland, Flevoland, Noordholland, Gelderland, en het Noordelijk deel van Zuidholland) hebt u geluk. Liander heeft vrijwel alles in kaart gebracht. De andere netbeheerders zullen naar verwachting in de komende maanden volgen.
Veel gestelde technische vragen
- Wat is een zonnepaneel precies ?
Een zonnepaneel bestaat uit een glasplaat en een kunststof plaat met hier tussenin een aantal in serie geschakelde zonnecellen. Een zonnecel is een zeer dun plakje materiaal dat zonlicht omzet in gelijkstroom. Er zijn zonnecellen uit allerlei soorten materiaal. Het meestgebruikte materiaal heet 'polykristallijn silicium'. Panelen met dit materiaal zijn blauw van kleur. Iets donkerder zijn de 'mono-kristallijne' zonnecellen; ze zijn iets duurder maar hebben een iets hoger rendement. Er zijn ook perovskiet zonnecellen, die zijn meestal donkerrood van kleur. Perovskiet panelen zijn nog niet in massaproduktie, maar beloven een hoger rendement. - Wat is het verschil tussen Watt en Wattpiek ?
Watt is een eenheid van vermogen. Nu hangt bij een zonnepaneel het geleverde vermogen af van de hoeveelheid zon die er op valt. Daarom is door de fabrikanten onderling afgesproken dat ze aan elk paneel een getal toekennen dat aangeeft welk vermogen dat paneel onder ideale (laboratorium) omstandigheden levert. Dit getal is het aantal Wattpiek. Een paneel van 400 Wattpiek (400 Wp) levert dus onder ideale omstandigheden 400 W. Rekent u op uw dak op 80% van het wattpiek-getal als uw panelen pal op het zuiden zijn gericht onder een hoek van 35 graden met de horizon. Voor een precieze berekening zie de pagina over zonnepanelen. - Wanneer produceert een zonnestroompaneel stroom ?
Zodra er licht op valt, produceert een zonnepaneel stroom. Hoe meer licht hoe beter. Ook bij bewolkt weer produceren zonnepanelen stroom. Ongeveer 80% van de stroom wordt tussen 11:00 en 16:00 opgewekt in de maanden maart t/m oktober. Een en ander hangt af van de ligging van de panelen en van schaduw van omliggende begroeiing of bebouwing. - Heb ik accu's nodig ?
Er bestaan twee soorten systemen: systemen met accu's waarin de opgewekte stroom wordt opgeslagen (autonome systemen) en systemen waarin de opgewekte stroom wordt omgezet in 230 V wisselstroom, gelijk aan de stroom van het lichtnet (netgekoppelde systemen). Bijna alle zonnepanelen op woonhuizen zijn netgekoppeld. Deze hebben geen accu's nodig. U kunt natuurlijk wel een thuisaccu nemen om uw zelf opgewekte stroom op een ander moment te kunnen gebruiken. - Waar moet ik op letten als ik zonnepanelen wil laten installeren ?
U moet een schuin of plat dak hebben met onbelemmerd uitzicht op het zuiden. De panelen moeten zo veel en zo lang mogelijk zonlicht kunnen ontvangen. Voor een schuin dak is oriëntatie tussen zuidoost en zuidwest prima. Oost of West georiënteerde panelen kunnen ook nog prima renderen. Ga voor uitgebreide informatie naar de pagina over zonnepanelen. - Geven zonnestroompanelen gevaarlijke straling af ?
Uitgesloten. Het zijn gelijkstroomapparaten. De omvormer kan storing geven op radio-ontvangst (net zoals een TL-buis dat kan doen). Sommige types omvormer kunnen een licht bromgeluid afgeven. Als u dat hinderlijk vindt, moet u een ander type omvormer kiezen. voor uitgebreide informatie over omvormers zie onze pagina over omvormers. - Wat is net congestie?
In het elektricitieitsnet dient op elk moment een evenwicht te bestaan tussen alle stroombronnen enerzijds en alle stroomverbruikers anderzijds. Wanneer plaatselijk dat evenwicht verstoord is, stroomt er energie van een plek met een overschot aan stroombronnen naar een plek met een overschot aan gebruik. Dit energietransport wordt beperkt door de capaciteit van de kabels. Bij een plaatselijk tekort aan stroombronnen zakt de spanning. Bij een plaatselijk tekort aan stroomverbruik stijgt de spanning. Het netwerkbedrijf moet de spanning op 230 V ± 10% houden. Als dat niet lukt worden om veiligheidsredenen elektrische apparaten afgeschakeld. Inmiddels is bijna overal in Nederland in de zomer in de middag de stroom op of nabij de 253 V. Naar verwachting heeft het netbedrijf rond 2035 overal in Nederland zoveel extra transportcapaciteit aangelegd, dat de huidige net congestie voorbij is. - Waarom wordt mijn omvormer afgeschakeld op zomerse middagen?
Tja, dat komt door net congestie. Als uw omvormer wordt uitgeschakeld, omdat ter plekke de netspanning op of boven de 253 V is gekomen, hebt u op dat moment geen zonnestroom, die u in eigen huis kunt gebruiken, of kunt terugleveren en salderen. Ook de toegang tot een thuisaccu, als u die hebt, is in veel gevallen uitgeschakeld op dat moment. Er zijn wel oplossingen voor, maar daarvoor zijn extra investeringen nodig. Dat geld wilt U wellicht liever voor iets anders gebruiken. - Wat is curtailment?
Curtailment is een techniek om de mate van teruglevering te reguleren op basis van de onbalans in het energienet. In het energienet moet op elk moment evenveel stroom worden opgewekt als er wordt gebruikt. Als er een oneindig grote transportcapaciteit was, zou dat gemakkelijk te realiseren zijn. Maar wanneer het in een deel van het laagspanningsnet niet lukt, loopt de netspanning te veel op bij teveel opwek en teveel terug bij een overschot aan gebruik. Door bij voorbeeld zonnepanelen per omvormer te laten "knijpen", kan dit probleem worden verkleind. Dat leidt tot minder opbrengst van uw zonnestroom. Bij grotere installaties is de netbeheerder vaak bereid om een vergoeding te geven voor het recht op afstand curtailment toe te passen. De hoogte van die vergoeding is meestal afhankelijk van de actuele plaatselijke onbalans in het net.
Wanneer u ingelogd bent kunt u nog meer antwoorden krijgen op veel gestelde vragen.