Archief 2013

In dit archief vindt U alle nieuwsberichten vanaf 1 januari 2009.
2022 - 2021 - 2020 - 2019 - 2018 - 2017 - 2016 - 2015 - 2014 - 2013 - 2012 - 2011 - 2010 - 2009

DEC		De Beste Wensen
24

Voor iedereen, jong en oud, met of zonder zonnestroom, de ZPV wenst iedereen een bijzonder zonnig en aangenaam 2014 toe.

f.wld

NOV		ZPV-leden, controleer Uw spam-folder!
27

Recentelijk ontvingen we een email van een lid die al een tijdje ons verenigingsblad 'Power to the People' niet had ontvangen. Deze bleek door zijn e-mailprogramma in de spam-folder te zijn gezet.

Aangezien we binnenkort weer een nieuwe 'Power to the People' gaan uitbrengen, vragen we U om even in de spam-folder van Uw e-mailprogramma te kijken of daar e-mail van ons in beland is. Onze e-mails hebben als afzender 'Zonnestroom Producenten Vereniging' en hebben e-mailadressen eindigend op '@zonnestroomproducenten.org'.

Mocht U daarin e-mails van ons vinden, markeer deze dan als 'geen spam' zodat Uw e-mailprogramma deze niet meer naar spam-folder verplaatst, en U onze e-mails kunt blijven lezen.

r.dgf

NOV		BTW en zonnepanelen bij particulieren, deel 2
25

Er is nieuwe informatie beschikbaar over BTW en zonnepanelen bij particulieren.

1) De aanschafsubsidie die door AgentschapNL is gegeven, is gebaseerd op de aanschafprijs van het zonnestroom-systeem. Als U BTW gaat terugvragen bij de Belastingdienst, gaat de aanschafprijs omlaag, en gaat de aanschafsubsidie van AgentschapNL dus ook omlaag. Dit dient U zelf te melden bij AgentschapNL.

2) Bij verkoop van een woning waarbij er zonnepanelen op het dak liggen waarvan de BTW is teruggevraagd, dient er bij verkoop van de woning BTW in rekening te worden gebracht over het deel van de verkoopsom dat aan de zonnepanelen kan worden toegerekend. De afschrijving van de zonnepanelen over de jaren kan daarin worden meegenomen.

3) Er zijn op internet fiscale adviesbureaus te vinden die U willen aanmelden bij de Belastingdienst als ondernemer, de BTW teruggave en het formulier voor de Kleine Ondernemers Regeling (KOR) willen invullen en indienen. Uiteraard vragen ze daar geld voor, en de BTW die op hun nota zit, vragen ze dan ook terug.

4) Als U ondernemer wil worden hiervoor dan dient U dit voor 1/1/2014 geregeld te hebben. Houd er rekening mee dat zolang U zonnepanelen heeft en stroom teruglevert, U ingeschreven dient te staan als ondernemer bij de Belastingdienst.

r.dgf

NOV		Informatie over BTW en zonnepanelen bij particulieren
8

De afgelopen maanden zijn er berichten geweest dat particulieren met zonnepanelen de BTW konden terugvragen n.a.v. een vonnis van het Europese Hof van Justitie. De ZPV heeft een aantal malen met de Belastingdienst hierover gebeld en steeds was het antwoord dat ze op het Ministerie nog mee bezig waren.

Er zijn nu een een aantal antwoorden gepubliceerd op de veel gestelde vragen over btw-heffing bij particulieren met zonnepanelen.

Hieruit blijkt dat het terugvragen van de BTW van de zonnepanelen,omvormer, en dergelijke alleen kan onder een groot aantal voorwaarden, met als belangrijkste voorwaarden dat de zonnestroominstallatie is geïnstalleerd op of na 20 juni 2013, dat er ook BTW betaald moet worden over alle opgewekte stroom, en dat de particulier zich registreert als ondernemer bij de Belastingdienst. Die laatste voorwaarde moet U niet licht opvatten! Op te laat of te weinig BTW betalen staan flinke boetes. Een onderneming opheffen heeft ook gevolgen voor de BTW.

We raden aan om eerst goed alle informatie van de Belastingdienst door te lezen voordat U besluit om ondernemer te worden hiervoor.

r.dgf

NOV		Hoe herken ik kwaliteit?
3

De ZPV krijgt vaak de vraag "Is installateur XYZ betrouwbaar?" Het gegeven is dat zonnepanelen maar eenmalig door een specialist op het dak worden gelegd en dat er daarna geen noemenswaardig onderhoud nodig is. Er worden nauwelijks onderhoudscontracten afgesloten. De consument kan dus geen ervaring opbouwen of een langdurige zakenrelatie aangaan zoals met een aannemer, loodgietersbedrijf, schildersbedrijf, klusjesman of installateur.
Aankoop en daarna de installatie van een PV systeem is typisch een eenmalig gebeuren. Hoe herkent u de vakman en hoe de beunhaas? Er bestaat een openbaar Kwaliteitsregister Bouw en Installatiesector Nederland (QBIS) waarin zijn opgenomen alle installateurs die zich geschoold hebben en diploma's verworven in vakinhoudelijke aspecten van diverse onderdelen van het installeren van (o.a.)zonnestroomsystemen: dakconstructies en bevestigingsconstructies, dimensionering, gelijkstroom elektriciteit, montage van omvormers. Als u een QBIS-geregistreerde installateur contracteert, heeft u in ieder geval een vakman en kunt u verwachten dat hij ook professioneel vakwerk aflevert.
website QBIS: www.QBIS.nl

f.wld

OKT		Bezoek een duurzaam huis op zaterdag 26 oktober
20

Op zaterdag 26 oktober 2013 kunt u bij u in de buurt een duurzaam huis bezoeken. Bij deze huizen zijn er verschillende maatregelen genomen om ze energiezuiniger te maken, zoals b.v. (drie)dubbel glas, muur- en dakisolatie en LED-verlichting. Ook hebben deze huizen vaak zonnepanelen en zonneboilers. Dit verschilt uiteraard per huis.

Op deze kaart kunt U zien waar deze huizen zijn en wanneer deze geopend zijn voor bezoek.

Bron: duurzamehuizenroute

r.dgf

OKT		Californië verplicht energiebedrijven groene stroom op te slaan
20

In de Verenigde Staten van Amerika, in de staat Californië, is een wet van kracht geworden die de drie grote energiebedrijven daar verplicht om 1,325 megawattuur (MWh) aan elektriciteit afkomstig van windturbines, zonnepanelen en andere duurzame energiebronnen op te slaan in het jaar 2020. Het doel hiervan is om bij het balanceren van het elektriciteitsnet deze opgeslagen stroom te kunnen gebruiken i.p.v. fossiele centrales te moeten aanzetten. Er worden geen eisen gesteld aan de technologie van de opslag.

Bron: Quartz.com

r.dgf

OKT		Proefproject SolaRoad bij Krommenie
18

De provincie Noord-Holland start een proef met een fietspad dat zonnestroom opwekt. TNO heeft betonplaten ontwikkeld van ca 1 vierkante meter met als toplaag een glasplaat. Tussen glasplaat en beton bevinden zich zonnecellen. Het fietspad kan dus stroom opwekken. Bij Krommenie legt de provincie bij wijze van proef een fietspad aan van ca 100 meter met deze SolaRoad platen. Eeen zonnefietspad klinkt vreemd in de oren want we zijn gewend dat zonnepanelen op daken liggen, niet op de grond. En wat als er boompjes staan? En als er blaadjes vallen. En is glas niet nogal glad? Als het oppervlak vies wordt, wat gebeurt er dan met de productie? In ieder geval neemt een zonnestroomfietspad geen extra ruimte in beslag. Typisch buiten de box denkken! Vandaar de proef die tot 2015 moet gaan duren. Op 14 oktober j.l. werd het startschot gegeven door gedeputeerde Elisabeth Post.

f.wld

OKT		Laatste presentie van het seizoen
13

Gisteren stond de ZPV-kraam voor het laatst van dit zomer/herfstseizoen op een markt, ditmaal de Energiemarkt in Purmerend. Op de foto de mannen die het hele seizoen de kraam hebben bemand en die ook gisteren weer van de partij waren. Vanlinks naar rechts: Cor Kempers, Gerard van Gosen, Niels Schoorlemmer, Roland Wiersma en Louis Houtappel. Verder willen we graag de volgende vrijwilligers bedanken Ben de Boer, Martin Kleinman en Ad Koolwijk. Hartelijk dank, en tot volgend voorjaar.

f.wld

OKT		Finish Wold Solar Challenge Nederlands succes
10

De Nuna 7 van het Nuon Solar Team, ontworpen en gereden door een groep studenten van de Technische Universiteit Delft, kwam vandaag als eerste door de finish in de World Solar Challenge, de monsterrit dwars door Australië (meer dan 3.000 kilometer gereden in ruim vier dagen). Het team van Tokai University ((Japen) werd tweede, en Solar Team Twente, het deelnemende team van de Technische Universiteit Twente, kwam binnen op de derde plaats. Uitstekend werk van de Nederlandse teams. Betere reclame voor de mogelijkheden van zonne-energie bestaat haast niet!

f.wld

OKT		PC-adapters voor OK4E aangeboden
8

Een van de ZPV-leden heeft beslag kunnen leggen op een aantal OK4E-adapters. Met deze kastjes is de bekende kleine omvormer aan te sluiten op een PC, en kunnen opbrengst gegevens worden bekeken. Er wordt slechts een bescheiden vergoeding gevraagd voor de adapter.

ZPV-leden kunnen hun belangstelling kenbaar maken via het Contact-formulier.

h.srv

OKT		World Solar Challenge beleeft morgen proloog
4

Op 5 oktober begint de World Solar Challenge, de tweejaarlijkse race met door zonne-energie aangedreven auto's tussen Darwin en Adelaide in Australië, een monsterrit over ruim 3000 kilometer. Op zaterdag 5 oktober is de proloog waarin de teams een startplaats kunnen verdienen, en op zondag 6 oktober begint de echte race. Er is een Nederlandse website die zich speciaal richt op de wedstrijd, en er zijn natuurlijk de websites van de deelnemende teams. Er is een sterke Nederlandse delegatie: teams van de TU Delft, TU Twente en TU Eindhoven.

f.wld

OKT		'Overheid moet groene energie afdwingen'
2

Met deze kop opent de Volkskrant op 1 oktober. In een uitgebreid interview met Noé van Hulst geeft de voormalige topambtenaar en directeur-generaal Energie ruiterlijk toe dat de liberalisering van de energiemarkt niet heeft gewerkt. Al was hij zelf een van de belangrijkste uitvoerders bij Economische Zaken van het marketingconcept, in de jaren rond de eeuwwisseling. "Je kunt je niet alleen op markten en prijssignalen verlaten. Dan duurt het te lang om het klimaatprobleem te tackelen."

Volgens van Hulst hebben de grote energiebedrijven de lange termijn verwaarloosd; ze waren alleen maar met concurreren bezig. Daardoor hebben ze grote ontwikkelingen gemist. Men heeft o.a. het 'prosumentisme' enorm onderschat: het feit dat consumenten zelf stroom gaan produceren. "Nu zitten de energiebedrijven op hun blaren."

Van Hulst ziet als oplossing regulering en meer coördinatie door de overheid, met Denemarken als voorbeeld. Ook ziet hij een regie-rol voor de overheid om technologische doorbraken te forceren op weg naar een groenere energievoorziening.

h.srv

OKT		Wereldrecord voor Duitse zonnecel
1

In het Duitse Fraunhofer Institut is een nieuw wereldrecord gevestigd voor het rendement van zonnecellen: liefst 44,7 % van het opvallende zonlicht werd daarbij omgezet in elektrische energie. Ter vergelijking: het rendement van 'gewone' moderne PV-cellen ligt rond 17 %.

De gebruikte cel is slechts 5,2 mm² groot en bestaat uit 4 lagen van verschillende halfgeleider combinaties. Deze kunnen zonlicht over een breed spectrum van golflengtes omzetten, van UV t/m infrarood. Dergelijke cellen zijn in grotere afmetingen onbetaalbaar, onder meer vanwege de gebruikte materialen. Wanneer men zonlicht d.m.v. spiegels of lenzen echter concentreert op een kleine cel, is de opbrengst weer groot in verhouding tot de prijs. Bij de lab-meting van het F.I. werd het zonlicht 297 keer geconcentreerd...

Het oude record (43,6 %) dateert van afgelopen mei en staat eveneens op naam van de afdeling Solare Energiesysteme van het Fraunhofer Institut.

h.srv

SEP		Stadsbus volledig op zonnestroom in Adelaide
25

In Adelaide (Australië) rijdt sinds kort een elektrische bus bij het stadsvervoer. Het speciale van deze bus is dat de accu's worden opgeladen door een batterij zonnepanelen op het dak van de busgarage. Men kan dus stellen dat deze lijnbus volledig door zonne-energie wordt aangedreven. U vindt een beschrijving en foto's op de website van de City Council van Adelaide

f.wld

SEP		World Solar Challenge binnenkort van start
20

Over twee weken gaat in Darwin (Australië) de tweejaarlijkse World Solar Challenge van start, een wedstrijd gereden met door zonne-energie aangedreven vehikels over liefst 3000 barre kilometers, dwars door de gloeiend hete binnenlanden van het rode continent. De finish is in Adelaide in South Australia. Er doen drie Nederlandse teams mee: wedstrijdteams van de TU Delft en TU Twente, en een team van de TU Eindhoven met de "Stella", een prototype toekomstige personenauto. Voor de laatste soort auto is een speciale klasse in het leven geroepen. Jeroen Haringman houdt op een speciale door hem gemaakte website de aanloop naar de wedstrijd bij en zal ook verslag en van het grote evenement zelf: www.solarracing.org

f.wld

SEP		Op de markt in Schagen
8

Afgelopen 24 augustus stond een voorlichtingskraam van de ZPV op de markt in Schagen. Deze markt werd gehouden omdat dit jaar Schagen alweer 500 jaar het zogenaamde "marktrecht" bezit.
Het is belangrijk voor de goede zaak van het zelf opwekken van stroom "achter de meter" om op markten voorlichting te geven. Hoewel zonnepanelen steeds gewoner worden en in steeds groter getale op daken verschijnen is het voor veel mensen een stapje te ver om zelf ook zonnepanelen te laten installeren op hun woning. Soms moet je dingen vooraf kunnen aanraken en er met deskundigen over praten om de beslissing voor aankoop verstandig te kunnen doen. Het directe kontakt met de mensen in zo'n kraampje kan dan net de doorslag geven. Het publiek kan bij zo'n kraam onbekommerd eenvoudige vragen stellen zoals "hoe werkt het precies, hoe groot is zo'n paneel, hoe stevig is het, hoe voelt het aan, waar komen de kabels eruit, hoe zet je zo'n ding vast, hoe ziet een omvormer eruit, wat levert het op, zijn er speciale dingen waarop je moet letten, wat te doen als er een storing is, moet je de panelen schoonhouden", en zo voort.
Het bovenste plaatje is een shot vanuit het publiek op de kraam. Het onderste plaatje is wat de kraambemanning ziet: een eindeloze stoet vrolijke marktbezoekers die nieuwgierig kijken naar de zonnestroomspulletjes en die zo'n zonnepaneel eens van dichtbij inspecteren en er vragen over stellen. Vaak vragen ze aan de krraam-experts bijkomende zaken, bijvoorbeeld over de lektriciteistmeter: is er een extra groep nodig, moet de meter worden vervangen, kunnen de stoppen doorslaan als de installatie teveel zon tegelijk moet verwerken? Hoe is een en ander beveiligd? Wat als de bliksem inslaat? En als men slim is, wordt men meteen lid van de vereniging. Samen staan we sterk in deze woelige tijden. De ZPV heeft verder alle expertise voor advies in huis om uw zonnestrooom-avontuur een zo groot mogelijke kans van slagen te geven. En voor de ZPV is het ook een prima manier om voeling te houden over hoe gewone mensen denken over energie, energiebesparing en zelf opwekken van supergroene stroom.

f.wld

AUG		Weer een OK4 over de magische grens
29

Met blijdschap geeft ZPV-collega Peter Segaar kennis van ... : zijn derde OK4-omvormer heeft de magische grens overschreden van 1000 kWh zuiver duurzame zonnestroomproductie, op 23 augustus. Leest U zijn Triple Whammy op Polder PV. Van harte gefeliciteerd !

h.srv

AUG		Fotowedstrijd Amsterdam
13

Amsterdam wil het gebruik van zonne-energie flink stimuleren. Het doel is om in 2020 maar liefst 45.000 huishoudens van zonne-energie te voorzien. Daarvoor moeten er nog heel wat zonnepanelen bijkomen. Dus doe mee met de fotoprijsvraag en win €500,- voor uw zonnesysteem!
Fotoprijsvraag ‘Zoek de zonnepanelen op’ Ziet u deze zomer een slimme, originele manier van toepassing van zonnepanelen in binnen-of buitenland? Laat het ons weten! Stuur uw foto voor 15 september a.s. naar zonopdekaart@dro.amsterdam.nl en wie weet maakt u kans op een bijdrage van € 500 voor een zonnesysteem.
Meer informatie Op de website vindt u ook de Amsterdamse Zonatlas waarop u kunt zien of uw huis geschikt is voor het plaatsen van zonnepanelen, u kunt bekijken waar al zonnepanelen in Amsterdam liggen en een stappenplan waarmee u direct aan de slag kunt.
Dus ga naar www.amsterdam/zon.

f.wld

AUG		SunMaster XS2000 aangeboden
12

Door één van onze ZPV-leden wordt vanwege uitbreiding een SunMaster XS2000 aangeboden. Deze Mastervolt-omvormer kan tot 2 kWp DC-vermogen opnemen, heeft een spanningsbereik van 100 tot 450 V, ingangen voor twee panelenstrings, MPP-tracker en mogelijkheden voor monitoring. De omvormer is nog zo goed als nieuw (462 kWh).

Bij Mastervolt is meer informatie over deze omvormer te vinden. ZPV-leden kunnen hun belangstelling kenbaar maken via het Contact-formulier.

h.srv

AUG		Subsidiepot zonnepanelen is leeg
10

Particulieren konden vanaf 2 juli 2012 subsidie aanvragen voor zonne-installaties. Het maximum bedroeg € 650 per installatie. De pot van € 50,9 miljoen is sinds deze week leeg. Vanaf de start van de regeling tot en met 7 augustus 2013 zijn er ruim 90.000 aanvragen binnengekomen bij agentschap.nl.

In totaal is er voor € 50.895.647 subsidie aangevraagd. Tot op heden heeft agentschap.nl 86.798 verleningen verstuurd en is voor € 49.661.192 subsidie beschikbaar gesteld.

h.srv

AUG		Swingende ferrarismeter
6

Van het 'comité ter behoud van de ferrarismeter' ontvingen we een swingende youtube-link. Zo zien/horen wij het graag.

h.srv

JUL		Misleidende berichten over salderen
30

In de media zijn er momenteel berichten over salderen. Niet al deze berichten zijn juist. Als u saldeert, levert u elektriciteit terug aan het net. Dat is duurzame elektriciteit die u zelf opwekt. Bijvoorbeeld omdat u zonnepanelen hebt. De hoeveelheid terug geleverde elektriciteit trekt uw energiebedrijf af van de hoeveelheid die u verbruikt hebt. In sommige berichten staat dat het onbeperkt salderen sinds 1 juli 2013 is ingevoerd. Dat klopt niet. De nieuwe regelgeving gaat waarschijnlijk pas in op 1 januari 2014. Deze nieuwe regels houden op hoofdlijnen in dat tot maximaal het eigen verbruik kan worden gesaldeerd. ConsuWijzer zal eind dit jaar uitgebreide informatie plaatsen over de nieuwe regels met betrekking tot salderen.
bron: Consuwijzer

f.wld

JUL		Accoord EU en China over zonnepanelen
28

Europees commissaris Karel de Gucht heeft laten weten dat er na onderhandelingen met China een akkoord is bereikt in de kwestie rondom goedkope zonnepanelen. Volgens het akkoord betalen de Chinese exporteurs van zonnepanelen een minimumprijs van 56 eurocent per Watt. Dit zou betrekking hebben op 7GW aan pv-apparatuur, terwijl er in de EU naar schatting jaarlijks voor 15GW aan zonnepanelen wordt geïnstalleerd. Als de quota van 7GW wordt overschreden, dan zal de EU een heffing van 47 procent hanteren. De overeenkomst zou lopen tot 2015 en door meer dan 90 procent van de Chinese exporteurs worden ondersteund. Door dit akkoord is een handelsoorlog voorlopig van de baan, zo stelde de Gucht. EU ProSun, een brancheorganisatie van Europese zonnepanelenfabrikanten, noemt het akkoord zwak en stelt dat de Chinese fabrikanten door kunnen gaan met 'dumping'. De organisatie zegt dan ook naar het Europees Hof in Luxemburg te zullen stappen om de deal aan te vechten. Een andere Europese brancheorganisatie, Afase geheten, is ook ontevreden maar stelt juist dat het EU-beleid op dit vlak zonne-energie te duur maakt. Door de huidige heffing van 11,8 procent zouden panelen al fors duurder zijn geworden met negatieve gevolgen op de sector binnen de EU.
Bron: tweakers.net

f.wld

JUL		Energieakkoord gunstig voor huurders
12

Natuurlijk moet het Energieakkoord tussen Rijksoverheid, werkgevers, energiebedrijven en milieuorganisaties nog worden uitgewerkt, maar de hoofdlijnen geven aan dat er toekomst is voor mensen die om allerlei redenen geen zonnepanelen op hun eigen dak kunnen leggen maar wel op het dak van een ander. Het zelfleveringsmodel "kropje sla uit de volkstuin" komt er aan, Onze vereniging houdt de ontwikkelingen natuurlijk scherp in de gaten.

f.wld

JUL		Zonnevliegtuig vliegt coast-to-coast VS
7

Vannacht (lokale tijd New York 23:09) is het 100% door zonne-energie aangedreven vliegtuig Solar Impulse geland op de luchthaven Kennedy Airport (KJFK) bij New York. De vlucht is begonnen in San Francisco en is in etappes gevlogen: landingen in Phoenix, Dallas, St. Louis, Cincinnati en op de internationale luchthaven Dulles van Washington DC. Met deze vlucht is historie geschreven. Voor het eerst is een vliegtuig puur op zonne-energie zelfstandig de Verenigde Staten overgestoken. Totale vliegduur 90 uur en 28 minuten. De vlucht is een aanloop tot een superproject: een wereldomspannende vlucht, komend jaar.

f.wld

JUN		Doe mee met 1 miljoen zonnedaken!
25

De zon is ook in Nederland een fantastische, concurrerende bron van schone energie. Al meer dan 100.000 Nederlanders hebben zonnepanelen op hun dak. Natuur & Milieu en de ASN Bank willen dat het aantal zonnedaken groeit naar 1 miljoen in 2020. Om de overheid aan te sporen een transparant en consequent beleid te voeren kunt u de petitei tekenen voor 1 miljoen zonnedaken!
Klik hier voor de website 1miljoenzonnedaken en teken de petitie

f.wld

JUN		Wel of geen BTW op eigen opgewekte zonnestroom
24

Afgelopen week was er enige commotie in het zonnstroomwereldje omdat het Europese Hof een particuliere huiseigenaar in Oostenrijk gelijk had gegeven in een zaak tegen zijn energiebedrijf: hij mag de BTW over zijn PV-installatie en de aan het net teruggeleverde zonnestroom terugvorderen. Dit oordeel kan verregaande consequenties hebben voor honderdduizenden particuliere eigenaren van zonnestroomsystemen, ook in Nederland. Hoewel de zaak erg veel weg heeft van een flinke storm in een glas water houdt onze vereniging uiteraard de ontwikkelingen scherp in de gaten. Intussen kunt u een analyse lezen op de blog van Henri Bontenbal.

f.wld

JUN		De ZPV heeft een vernieuwd bestuur
17

Afgelopen zaterdag traden op de jaarlijkse Algemene Ledenvergadering van onze vereniging de voorzitter en vier "veteranen" bestuursleden af: Floris Wouterlood, Niels Schoorlemmer, Henk Genet, Hans Keijser en Marco Adan, werden twee nieuwe bestuursleden officieel verwelkomd: Bert Broek en Willem Wellinga, en werd een nieuwe voorzitter gekozen. De leden van de ZPV stemden unaniem in met de benoeming van door het oude bestuur voorgedragen kandidaat. De nieuwe voorzitter is Remco de Graaff, woonachtig in Enschede. Succes, Remco!

f.wld

JUN		Presentatie Rutger Schonis tijdens de ALV in Lelystad
16

Gisteren, op de Algemene Ledenvergadering in het wonderschone paviljoen "De Waterlely" in het Natuurpark Lelystad, hield Rutger Schonis een presentatie over omgevingsrecht en met name de positie van zonnestroom en zonnepanelen in het kader van bestemmingsplannen, omgevingsvergunningen en civiel recht. Het was een zeer interessante lezing, want er kunnen nogal wat haakjes en oogjes aan zoiets vanzelfsprekends zitten als zonnepanelen. Wat dacht u van de welstandscommissie, en welke stappen te ondernemen als men zonnepanelen wilt plaatsen en de woning bevindt zich in een beschermd dorps- of stadsgezicht?

JUN		ZPV kraam op de braderie Oosthuizen
9

Vandaag stond de kraam van de ZPV, bemand met enthousiaste vrijwilligers, op de braderie in Oosthuizen (NH).
Het zonnepaneel trekt veel bekijks, en omdat het paneel ook werkelijk stroom produceert kunnen we heel gemakkelijk uitleggen hoe het werkt en wat bijvoorbeeld het effect is van gedeeltelijke beschaduwing. Houd je hand voor een cel van het paneel en het afgegeven vermogen duikt omlaag.
Naast het zonnepaneel staat een zonnecollector met zeer efficiente heat pipes.

f.wld

JUN		Antidumpingrechten EU op zonnepanelen uit China
6

Op 4 juni is de EU officieel overgegaan tot het heffen van antidumpingrechten op zonnepanelen uit China. Gesprekken met de Chinese exporteurs en met de Chinese Kamer van Koophandel hebben niet tot overeenstemming geleid. De maatregel betekent dat deze rechten tot 6 augustus 2013 worden vastgesteld op 11,8 %. Vanaf augustus zullen de rechten liefst 47,6 % bedragen.

Begin december wordt de situatie opnieuw bekeken. Als er tot dan geen bevredigende afspraken met China zijn gemaakt, kan de EU beslissen om de antidumpingrechten voor vijf jaar vast te leggen.

Het stagneren van de goedkope invoer uit China heeft uiteraard gevolgen. Particulieren met PV-plannen zullen deze voorlopig in de ijskast zetten. Vooral installateurs raken daardoor op korte termijn veel werk kwijt. De EU acht dit echter onvermijdelijk:

"Op korte termijn kan een aantal banen verdwijnen in ondernemingen die zonnepanelen plaatsen. Naarmate de situatie van de producenten in de Unie verbetert en de invoer uit andere landen toeneemt, kunnen deze banen echter opnieuw worden gecreëerd. Het verlies aan banen zou in elk geval aanmerkelijk kleiner zijn dan 25 000, het aantal banen in de zonne-energiesector in de EU dat waarschijnlijk voor altijd verloren zal gaan indien geen maatregelen worden ingesteld."

h.srv

MEI		Afzet PV-panelen in NL groeit spectaculair
30

In zijn pas geactualiseerde StatLine tabel Zonnestroomsystemen; handel in panelen, werkgelegenheid en omzet laat het CBS de enorme afzet van zonnepanelen zien die vorig jaar in Nederland heeft plaatsgevonden.

De cijfers over 2012 zijn nog voorlopig. De groei is aan diverse factoren te wijten; daarvan is de lage paneelprijs waarschijnlijk veruit de belangrijkste. Uit de CBS-tabel is ook af te lezen dat alle particuliere PV-eigenaren in Nederland samen elk jaar veel meer vermogen (ca. tien keer zoveel) installeren dan de energiebedrijven.

h.srv

MEI		Bestuursvergadering ZPV
22

Op dinsdag 21 mei kwam het voltallige ZPV-bestuur nog één keer in de huidige samenstelling bij elkaar, acht man sterk. Onder meer werd de aanstaande algemene ledenvergadering (ALV) voorbereid. Dan zal een groot deel van de zittende bestuursleden volgens de statuten (moeten) aftreden. De ALV kiest dan een nieuwe voorzitter en bestuur. De leden van de ZPV worden dezer dagen geïnformeerd over en uitgenodigd voor de ALV.

h.srv

MEI		Wageningen Solar City 2013
14

Tijdens het Nationale Zonne-energiedebat is de gemeente Wageningen verkozen tot Solar City 2013 . Wageningen timmert hard aan de weg met een hoge zonnepaneeldichtheid per inwoner, maar ook de gemeente doet heel veel, met veel initiatieven voor de burgers. Zeer gewaarderd wordt dat de gemeente actief marktbelemmeringen aanpakt, zoals de salderingsproblematiek.

f.wld

MEI		Prijzen van zonnepanelen in juni zeer waarschijnlijk omhoog
8

Zojuist publiceerde het persbureau Reuters een bericht dat de Europese Unie heeft ingestemd met het voorstel van Eurocommissaris Karel De Gucht om per 6 juni a.s. een stevige importheffing te gaan leggen op zonnepanelen van Chinees fabrikaat. De heffing is bedoeld als ant-dumpingsmaatregel omdat het hier zou gaan om oneerlijke concurrentie. Hoe dan ook, gevolg zal zijn dat zonnepanelen een stukje duurder gaan worden; u hoeft geen spectaculaire prijsdalingen te verwachten.

f.wld

APR		Doe mee met de Solar days
23

In de week van 5 t/m 16 mei aanstaande worden door heel Europa de Solar Days georganiseerd: een keten van evenementen over duurzame energie. In het kader van de Solar Days kunt u Open Huis houden: U kunt aan de buren, straat-, wijk- dorps - of medestadsbewoners uw zonnepanelen, zonneboiler en energiebesparende maatregelen laten zien en uitleggen hoe een en ander werkt. Informatie over het organiseren van een Open Huis vindt u op de website Solar Days.

f.wld

APR		Record omzettingsrendement triple junction cellen
17

De firma Spectrolab maakte gisteren bekend gemaakt dat men erin is geslaagd met een triple-junctioncel een omzetrendement te behalen onder standaard-laboratoriumomstandigheden van 37.8%. Dit record is geccheckt door de Amerikaanse NREL(National Renewable Energy Laboratories) Spectrolab verwacht dat men uiteindelijk in staat zal zijn 45% omzetrendement te behalen.

f.wld

APR		Lessen uit Duitse Energiewende
14

Op 4 april hebben Duitse en Nederlandse experts in de Tweede Kamer verteld wat Nederland kan leren uit de Duitse Energiewende. De belangrijkste les: doe het niet alleen.
Een samenvatting van de 3 ½ uur durende bijeenkomst is te vinden in een preview van Energeia.

h.srv

APR		KIWA moet rectificeren van rechter
13

KIWA stuurde op de dag afgelopen februari dat het nieuws over de brandgevaarlijke Scheuten Solar-panelen in de media kwam een bericht de wereld in dat de helft van de aangeboden zonnepanelen haar levensduur niet zal uitzitten, met andere woorden dat de helft van alle zonnepanelen niet zou deugen. Dit bericht werd vervolgens breed uitgemeten in de landelijke sensatiepers. Hierop sleurde een PV-installateur KIWA voor de rechter. Deze veroordeelde KIWA tot een rectificatie die men binnen drie dagen in de media moet plaatsen. U vindt het bericht over het vonnis van de rechter in de groene krant

f.wld

APR		Geen bomen kappen voor zonnepanelen
12

Voor de opbrengst van zonnepanelen kun je beter geen hoge bomen in de buurt hebben. Mag je dus van de gemeente eisen dat een lastige linde gekapt wordt? De gemeente Lansingerland heeft daar een duidelijk antwoord op: nee.

h.srv

APR		Mijlpaal voor familie Muller
6

Deze week ontving de ZPV het volgende bericht dat we graag met de leden willen delen.

Mede zonnestroomproducenten en/of energiebespaarders,
Vandaag is het zo ver, we hebben de magische grens van 20.000 kWh overschreden! Sinds 28 december 2002, dus in 3.749 dagen, hebben we met onze zonnepanelen 20.005 kWh opgewekt. Dit is een gemiddelde van 5.336 Wh per dag.
Het heeft lang geduurd, het eerste kwartaal dit jaar was het slechtste in de hele periode van 10 jaar, maar uiteindelijk hebben we deze mijlpaal toch bereikt. Dit heuglijke feit willen we graag met jullie delen, daarom deze mail.
Met vriendelijke groet, Cor en Hermien Muller

h.srv

APR		Hogere energierekening?
6

Afgelopen winter telde volgens de Consumentenbond 17% meer graaddagen dan normaal. Verder was de maand maart dit jaar ongewoon koud. De gasrekening van het gemiddelde Nederlandse huishouden loopt hierdoor dit jaar alleen al door het afgelopen ijskoude winter- en voorjaarsweer op met 112 euro. Hier komen diverse tariefsverhogingen en belastingverhogingen bovenop. Voor de minister van Financien betekent dit: "kassa!". Met zonnepanelen kunt u in ieder geval uw elektriciteitsrekening afdekken, met professionele isolatie van uw woning een deel van het gasverbruik. en een graadje lager stoken helpt een extra handje. Denk in het verlengde daarvan aan een lucht-lucht warmtepomp aangedreven door (extra)zonnepanelen. Voelt u het kwartje vallen?

f.wld

APR		Belgische zonnepanelen breken dagrecord
2

De afgelopen dagen dekten alle zonnepanelen op de Belgische daken samen ca. 20% van het landelijke stroomverbruik. Op 26 maart werd 's middags 2000 MW vermogen geproduceerd. Het record is te danken aan de combinatie van veel zon en lage temperaturen; dan hebben zonnepanelen een hoger rendement.

h.srv

APR		Opslag van zonnestroom
1

Op een dag als vandaag, met uitbundige zonneschijn en bij lage omgevingstemperatuur, presteren zonnepanelen maximaal. Er wordt fors teruggeleverd aan het net. Stel dat alle daken van Nederland vol met panelen zouden liggen en dat ze allemaal terugleveren, dan kunnen elektriciteitsproducenten hun fossiele fornuizen doven. Maar wat vanavond als de zon onder gaat? Op dit punt is opslag van energie aan de orde. Waar laten we de stroom opgewekt door zonnepanelen en windturbines om het te gebruiken als de panelen minder goed of niet werken en als het windstil is? Opslag in accu's is duur en inefficient. In het buitenland bestaan installaties waarbij tijdens stroomoverschoturen pompen gaan draaien die water van een laaggelegen reservoir oppompen naar een hooggelegen reservoir. Bij stroomtekort stroomt water terug naar het laaggelegen reservoir via een generator. Dit soort systemen heet "pumped storage" en men kan er megawatturen aan stroom mee opslaan. Maar wat als men gigawatturen stroom wil opslaan. Deze vraag komt aan de orde bij heel grote windparken zoals die bijvoorbeeld in de Verenigde Staten zijn gebouwd. En waar haal je het water vandaan? Een Amerikaanse ingenieur is op het idee gekomen de Grote Meren voor dit doel te gaan gebruiken. Dit is een serie meren met een enorme waterinhoud én met een onderling hoogteverschil dat voor pumped storage kan worden aangewend. "Big is beautiful" pleegt men in de USA te zeggen, en dit idee grenst aan het megalomane. Maar toch: leest u het stuk in The Energy Collective

f.wld

MRT		Minister ziet PV-maatregelen niet zitten
7

Minister Kamp ziet extra maategelen niet zitten die de installatie van zonnepanelen in de nieuwbouw moeten bevorderen. Dit stelt hij in zijn antwoord op de kamervraag van de leden Jan Vos en Jacques Monasch. De kern van zijn 'betoog' geciteerd:

"Zoals onder andere blijkt uit het aangehaalde nieuwsbericht, is er in de maatschappij veel enthousiasme over zonne-energie. De markt groeit dan ook snel. Ik zie daarom geen reden om extra activiteiten te ondernemen. In 2012 hebben we met de subsidieregeling voor zonnepanelen gezien, dat overheidsingrijpen de markt kan verstoren. De branche gaf toen aan dat subsidie niet nodig was, maar slechts marktverstorend werkte. Door afspraken te maken met de bouwsector en eventueel maatregelen te nemen, grijp ik ook in op de markt."

In dit antwoord vergelijkt de minister heel doorzichtig appels met peren. Het verstrekken van subsidies is immers heel iets anders dan het stellen van regels. De vaak slecht doordachte in- en uitvoering van subsidies voor duurzaam opgewekte energie (kortstondige miljoenen-potjes, SDE-loterij, uitgestelde BTW-verlaging) heeft de markt inderdaad herhaaldelijk verstoord. Vooral kleinere (installatie-)bedrijven legden na elke hausse talrijk het loodje.

Eenvoudige, verplichte maatregelen hadden de PV-sector een mooie zet kunnen geven (zie ook ons bericht van 28 februari): zongerichte daken, vrij van afvoerpijpen en andere (b.v. schaduw gevende) belemmeringen, een extra elektragroep met bekabeling naar de zolder: wie had daar serieuze last van ondervonden?

Je zou daarom hebben verwacht dat de minister deze eenvoudige en tegelijk prachtige voorzet graag en stijlvol had ingekopt. Het speelveld was voor alle architecten, aannemers en uitvoerders op dezelfde manier veranderd, en bovendien niet eens verslechterd. Mocht er niets anders achter zitten, dan geeft deze reactie van de minister op z'n minst een blijk van gebrek aan inzicht. Alsmede visie.

h.srv

FEB		Quotum voor zonnepanelen ?
28

Uit onderzoek van Ipsos Synovate blijkt dat 56 procent van de Nederlanders vindt dat zonnepanelen standaard geplaatst moeten worden bij nieuwe gebouwen. Her en der wordt overwogen om zonnepanelen in de nieuwbouw te verplichten.

Voor de PvdA-kamerleden Jan Vos en Jacques Monasch is dit onderzoek aanleiding om aan het kabinet concrete maatregelen te vragen. Die moeten ervoor zorgen dat er meer zonnepanelen al in de nieuwbouwfase worden geplaatst.

Dick van ’t Slot en Gert Harm ten Bolscher van DWA vinden verplichting te ver gaan. In een artikel in het RD stellen zij dat het beter is om deze vorm van verplichting achterwege te laten en de verduurzaming op een andere manier te stimuleren. Het is volgens hen zinvoller om geld voor duurzaamheid aan maatregelen uit te geven die de warmtehuishouding verbeteren - zoals isolatie, kierdichtheid en goede ventilatie. Zonnepanelen kun je ook later nog plaatsen.

Zij zien wel iets in een verplichting om zongerichte daken bij het ontwerp van de woning al geschikt te maken voor zonnepanelen. Er mogen op die dakvlakken b.v. geen afvoerpijpen van de cv-ketel, het ventilatiesysteem of de ontluchting aanwezig zijn. Verder moet er standaard een lege elektrabuis komen van de zolderverdieping naar de meterkast.

Dit zijn prima voorstellen die het plaatsen van PV-installaties ongetwijfeld vereenvoudigen en goedkoper maken: elke drempelverlaging helpt. Nog een voor de hand liggend idee: ontwerp nieuwe huizen standaard ZO DAT ze een bruikbaar dak op het zuiden hebben !

h.srv

FEB		Brandgevaarlijke Multisol-panelen Scheuten
19

Nieuwsbericht Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit

De Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) waarschuwt voor bepaalde typen zonnepanelen van het merk Scheuten Solar (model Multisol). In deze zonnepanelen zit een gebrekkige elektrische aansluiting die brandgevaarlijk is. Deze zonnepanelen hebben in andere Europese landen minstens 15 dakbranden veroorzaakt. In Nederland zijn ongeveer 15.000 van dit type panelen geplaatst. Ook deze zonnepanelen zijn brandgevaarlijk, maar hebben tot zover bekend nog geen brand veroorzaakt.

Het gaat om zonnepanelen van het merk Scheuten Solar, model Multisol met de typenummers P6-48, P6-54, P6-60 en P6-66. De zonnepanelen zijn geleverd in de periode augustus 2009 tot februari 2012 door Scheuten Solar Systems B.V. Verdacht is de junction box, van de fabrikant Alrack, type Solexus.

De zonnepanelen zijn gevaarlijk omdat in de aansluitdoos achterop het zonnepaneel een kabel slecht contact maakt met de printplaat. Hierdoor kunnen er vonken ontstaan en kan de behuizing van de aansluitdoos beschadigen, smelten en smeulen. Vonken kunnen daarna overslaan op het dak en brand veroorzaken. De kans hierop neemt toe naarmate de zon sterker wordt en naarmate de zonnepanelen ouder worden. De NVWA is overgegaan om deze veiligheidswaarschuwing te geven, omdat de curator van het failliete en verantwoordelijke bedrijf dit nalaat. Om het publiek te waarschuwen verschijnt ook een advertentie in 3 landelijke dagbladen.

Mensen die de gevaarlijke zonnepanelen op hun dak hebben, wordt geadviseerd om de zonnepanelen op een veilige manier uit te zetten. Dit kan door in de meterkast de speciale groep waar de zonnepanelen op zijn aangesloten uit te schakelen. Als de zonnepanelen via een omvormer en een stekker zijn verbonden met het elektriciteitsnet kan de stekker volgens de instructies in de gebruiksaanwijzing er worden uitgetrokken. Omdat er bij zonnepanelen altijd gevaar is voor een elektrische schok moeten bij panelen die op een andere manier zijn verbonden met het elektriciteitsnet worden uitgeschakeld door een installateur.

Eigenaren van de gevaarlijke zonnepanelen wordt verder geadviseerd zo snel mogelijk contact op te nemen met hun leverancier. Op dit moment is er nog geen goede methode om de gebrekkige aansluiting te repareren, maar hier wordt wel aan gewerkt. Als er een veilige methode beschikbaar is, zal de NVWA hier de installateurs van op de hoogte stellen en ook bekend maken op de website van de NVWA: www.nvwa.nl.
Op deze website staat ook meer informatie en antwoorden op veelgestelde vragen.

f.wld

FEB		Wereldwijd meer dan 100 GWp aan PV geinstalleerd
11

De Vereniging van Europese PV fabrikanten (EPIA) heeft gisteren bekendgemaakt dat in 2012 wereldwijd ruim 30 GWp aan zonnepanelen is geinstalleerd en dat hiermee het rotale geaccumuleerde zonnestroomvermogen in de wereld de grens van 100 GWp heeft doorbroken. Wie had dat 10 jaar geleden gedacht? bron: Business Green

f.wld

FEB		Nogmaals 'Kassa Groen' over zonnepanelen
5

Op 21 januari plaatsten we een aankondiging van het VARA-programma Kassa Groen, over het onderwerp 'zonnepanelen'. In de aflevering van 29 januari komt ook ZPV-voorzitter Floris Wouterlood aan het woord. U kunt hier het betreffende gedeelte van de uitzending bekijken.

h.srv

JAN		Waar u op moet letten
29

... als u overweegt zonnepanelen aan te schaffen. Let op materiaal en mensen. Materiaal betekent: de panelen, de kabels, de omvormer(s), de bemetering en de extra groep in de meterkast.

De ZPV is van mening dat er heel veel gunstig geprijsde kwaliteitspanelen op de markt zijn. Koop dus een gerenommeerd merk en u zit altijd goed. Hetzelfde principe geldt ook voor omvormers. Duitse merken hebben het voordeel dat ze solide zijn, kwaliteitscomponenten bezitten en al heel lang op de markt zijn zodat we weten dat ze weinig storing geven. Er zijn ook heel goede Amerikaanse en Japanse omvormers. De ZPV heeft weinig ervaring hoe Chinese omvormers zich gedragen op de lange termijn. De ervaringen na het eerste jaar gezamenlijke inkoopacties zijn overigens goed. Ook hier geldt: kwaliteit betaalt zich in een langere werking zonder problemen.

Dan de mens: de installatie. Die moet worden uitgevoerd door een goede installateur, dus iemand met verstand van zaken en ervaring. Eis [minstens] twee jaar garantie op de installatie, 5 jaar op de omvormer en minstens 10 jaar op de panelen. Succes.

O ja: ook deze branche kent langzamerhand beunhazen. Die plegen over het algemeen in het allergoedkoopste segment met hun "diensten" te leuren.

f.wld

JAN		'KASSA groen' over aanschaf zonnepanelen
21

Sinds kort heeft het VARA-consumentenprogramma 'Kassa' een wekelijkse uitzending over 'groene' onderwerpen: KASSA groen. In de eerste twee afleveringen (van 8 en 15 januari) kwam o.a. aan bod: waar komt groene stroom vandaan, het slimme buurtnetwerk en besparen op stookkosten met de CV-dokter.

Op dinsdag 29 januari is één van de onderwerpen: waar moet je op letten bij de aanschaf van zonnepanelen. Start: om 19:20 uur op Nederland 2. We zijn benieuwd.

h.srv

JAN		Alle daken van Nederland een setje zonnepanelen?
20

Bij de behandeling van de begroting van het ministerie van Economische Zaken beweerde Paulus Jansen (SP) onder andere het volgende: "......Veel mensen denken dat als we zonnepanelen op alle daken - woningen, scholen, kantoren, bedrijfsgebouwen, leggen het probleem is opgelost. In werkelijkheid zouden we dan 2,5% van onze energiebehoefte uit duurzame bronnen dekken. De opgave is dus 40 keer zo groot..." De heer Jansen berekent dus dat de opbrengst van zonnepanelen op alle Nederlandse daken niet meer kan zijn dan 1/40 ste van het totale energieverbruik in ons land. Laten we eens kijken of hij gelijk heeft, een pessimist is of een optimist. In het betoog van Jansen is niet duidelijk of hij rekent dat zonnepanelen ALLE energieverbruik zouden moeten dekken, dus ook vervoer en verwarming. Aangezien zonnepanelen uitsluitend elektriciteit maken, zijn we reéel en kijken we naar het opwekken van elektrische stroom en de bijdrage van zonnepanelen aan het nationale elektriciteitsverbuik.

Het totale elektriciteitsverbuik in ons land is ongeveer 120 miljard kWh per jaar (CBS). 1/40 daarvan is 3 miljard kWh.
Een bescheiden setje zonnepanelen (4 flinke panelen van elk 250 Wattpiek) op een goede locatie produceert per jaar 850 kWh. Om die 3 miljard kilowattuur bij elkaat te sprokkelen hebben we 3.000.000.000/850 = 3.529.412 setjes van 4 zonnepanelen nodig.

Er zijn 7.268.000 wonningen in ons land (Bouwend Nederland) . Veel van die woningen zijn appartementen, en niet alle eengezinswoningen zijn geschikt vanwege schaduw, orientatie, enzovoort. Dus: als op de helft van alle woningen in ons land een setje van 4 zonnepanelen wordt geïnstalleerd dan halen we de "Norm van Paulus Jansen" met gemak. En zegt u zelf: wie koopt tegenwoordig nog een setje van 4? De meeste installaties op dit moment zijn 2 kWp of meer, ofwel minstens 8 panelen. Dan zijn er nog vele vierkante kilometers heerlijk plat dak van bedrijven, enorme boerenschuren en gaat u maar door.

Conclusie: volgens ons is de heer Jansen een pessimist.

f.wld

JAN		Mastervolt lanceert nieuwe lijn omvormers
12

In een persbericht heeft Mastervolt, de Nederlandse fabrikant van omvormers, aan nieuwe lijn omvormers, de Soladin Web-serie aangekondigd die bestaat uit de Soladin 700 Web, 1000 Web en 1500 Web. Volgens het persbericht zitten de allerlaatste snufjes in de nieuwe modellen verwerkt. In ieder geval belooft men dat de nieuwe Soladin's fluisterstil zullen zijn. Dat laatste zal sommige Soladin 600 bezitters als muziek in de oren klinken. Ook zullen nieuwe Soladins sneller opstarten dan de omvormers van de vorige generatie. Nieuw is ook de netwerkaansluiting waaardoor productiegegevens naar een internetserver kunnen worden gestuurd om daarvan via een browser live te kunnen worden geraadpleegd.
De nieuwe omvormers zullen voor het eerst worden gepresenteerd op de InterSolution beurs in Gent, 23 t/m 25 januari a.s. Het complete bericht is te vinden op de website perssupport.

f.wld

JAN		Grote landelijke inkoopacties gaan maar door
4

De drie grote landelijke acties voor collectieve inkoop van zonnepanelen daveren onverminderd door. Zeker nu er nog geld zit in de subsidiepot van agentschap.nl is er dus alle reden voor de aarzelende particulier om alsnog toe te slaan.

Twee van de drie initiatieven nemen de belangstellenden vrijwel alle werk uit handen - en zijn daardoor ook iets duurder: de actie 1.2.3.zonne-energie van vereniging Eigen Huis en ook Zon Zoekt Dak van Natuur & Milieu. Beiden starten met een nieuwe inkoop ronde. Daarnaast blijft de 'moeder aller acties' Wij Willen Zon van stichting Urgenda doorlopend geopend voor nieuwe inschrijvers. Wie het nu nog niet aandurft...

h.srv

JAN		2013
1

Het bestuur van de ZPV wenst iedereen, met en zonder zonnepanelen, verenigingslid of niet, een zonnig en warm 2013 toe.

f.wld

doorzoek ZPV-site

ZPV op social media

ZPV-daken

Prijs van ruwe olie